Case lâm sàng mụn trứng cá

BỆNH ÁN

Một cậu bé 12 tuổi không có tiền sử bệnh lý đáng kể nào đến phòng khám của bác sĩ nhi khoa vì mụn trứng cá. Bé mới bắt đầu tập luyện cho đội vật. Bé thừa nhận không giữ vệ sinh tốt, ăn nhiều đồ ăn vặt và căng thẳng về một cuộc thi sắp tới. Trên khám lâm sàng, anh ấy có hàng chục mụn nhọt đỏ, mụn mủ và mụn nang. Khi khám kỹ hơn, anh ấy cũng có sẹo lõm ở phía trên trán, phù hợp với sẹo vĩnh viễn từ các tổn thương mụn trứng cá trước đó. Bé được bắt đầu điều trị bằng thuốc bôi chứa retinoid và benzoyl peroxide. Bác sĩ nhi của bé đề nghị bé cũng nên xem xét một loại thuốc retinoid toàn thân nếu liệu pháp bôi này không hiệu quả.

TÓM TẮT 

Định nghĩa lâm sàng tình trạng da mãn tính phổ biến được đặc trưng bởi các tổn thương viêm và không viêm 

Cơ chế bệnh sinh

Tắc nghẽn hoặc tắc nghẽn đường thoát của đơn vị lông nang bã nhờn tạo thành mụn đầu đen từ 

• ↑ sản xuất bã nhờn bong tróc 
• Bất thường của tế bào biểu bì và tích tụ 
• Vi khuẩn Propionibacterium acnes sinh sống 

Các tổn thương viêm kết quả từ 

• Rò rỉ bã nhờn từ mụn đầu đen vào hạ bì 
• Tiết ra các tiền chất viêm bởi Propionibacterium acnes 

↑ sản xuất androgen cũng đóng vai trò trong hình thành mụn trứng cá 

Bệnh lý liên quan hội chứng buồng trứng đa nang, hội chứng Cushing, cường tuyến thượng thận bẩm sinh

Dịch tể học

Tần suất: Rất phổ biến

Nhóm đối tượng: Lên đến 85% thanh thiếu niên nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến người trưởng thành. Nghiêm trọng hơn trong giai đoạn dậy thì

Vị trí: Mặt, lưng, cổ, ngực và cánh tay trên

Yếu tố nguy cơ:

• Chu kỳ kinh nguyệt
• Stress tâm lý
• Tắc nghẽn da bằng các sản phẩm dầu mỡ
• Mồ hôi quá nhiều
• Mang thai
• Tiêu thụ sữa

Tiếp cận điều trị

Nhiều yếu tố ảnh hưởng đến quyết định điều trị mụn trứng cá, bao gồm mức độ nghiêm trọng của mụn, loại mụn, sự hiện diện hoặc khả năng để lại sẹo vĩnh viễn , lo ngại về tác dụng phụ và tuân thủ điều trị

Điều trị

Benzoyl peroxide: Bôi hoặc rửa

Chỉ định

Dối với mụn trứng cá/viêm nhẹ

Thuốc first line

Kháng sinh

Tại chỗ

Chỉ định

Đối với mụn trứng cá nhẹ không gây mụn

Có thể được thử trước khi chuyển sang dùng retinoid

Được sử dụng kết hợp với benzoyl peroxide hoặc retinoid tại chỗ

Thuốc

Clindamycin

Erythromycin

Thuốc toàn thân

Chỉ định

Dành cho mụn trứng cá không nhân mụn hoặc mụn trứng cá nhẹ đến trung bình

Không nên sử dụng lâu dài hoặc đơn trị liệu

Có thể được thử trước khi chuyển sang dùng retinoid

Có thể được thử nếu mụn trứng cá khó chữa trị bằng các phương pháp điều trị tại chỗ khác

Thuốc

Tetracycline

Minocycline

Doxycycline - Gây ra hiện tượng nhạy cảm với ánh sáng  

Retinoid

Tại chổ

Chỉ định

Dành cho mụn trứng cá nhẹ đến trung bình, đặc biệt là mụn trứng cá và mụn viêm

Thường là lựa chọn đầu tiên khi kết hợp với thuốc chống vi trùng (tại chỗ hoặc toàn thân)

Thuốc

Adapalene

Tazarotene

Tretinoin

Thuốc toàn thân

Chỉ định

Dành cho mụn trứng cá từ trung bình đến nặng, đặc biệt là mụn nang

Dành cho những bệnh nhân hiện có hoặc có nguy cơ bị sẹo vĩnh viễn

Chống chỉ định

Thai kỳ

Gây quái thai cho bào thai và có thể gây ra dị tật hở hàm ếch và tim.

Thuốc

Isotretinoin

Yêu cầu 2 lần thử thai và sử dụng 2 hình thức tránh thai khác nhau trong ít nhất 1 tháng trước khi bắt đầu.

Liệu pháp hormone

Chỉ định

Đối với mụn trứng cá nặng hoặc mụn khó điều trị bằng liệu pháp khác

Đối với mụn trứng cá có vẻ tương ứng với chu kỳ kinh nguyệt

Thuốc

Thuốc tránh thai đường uống

Spironolacton